1735
Πέρασα σε μια άλλη θαυμάσια, πευκόφυτη πλαγιά χαμηλότερου βουνού. Έφθασα σε μια άλλη μονή, σε απόσταση δύο ωρών. Ονομάζεται «Σταυρός των Διοσμάτων» ή «Αγιασμάτων», σύμφωνα με την εκλογή εκείνων που γνωρίζουν τις Γραφές.
Η μικρή αυτή μονή … βρίσκεται σε ελκυστική, απομακρυσμένη τοποθεσία, κατάλληλη για αναχωρητικό βίο, με καθαρό αέρα, κοντά σε πηγή υγιεινού νερού. Έχει μερικά φρουτόδεντρα, και δεν έχει μοναχούς, εκτός από έναν, που ήταν και ο ηγούμενος και λαϊκός αδελφός, που όμως δεν βρήκα εκεί. Βρήκα μόνο μια γριά μοναχή, που καθόταν εκεί σαν φύλακας. Μου άνοιξε τη μονή, προσκύνησα και λυπήθηκα για το ότι ένας τόσο ωραίος τόπος δεν έχει ενοίκους. Υπήρχαν μια, μάλλον, ωραία εκκλησία, κτισμένη από χριστιανούς, επτά χρόνια νωρίτερα, και δύο τρία παλιά κελλιά.
Αυτό το μοναστήρι είναι αφιερωμένο στον Τίμιο Σταυρό και ονομάζεται στα ελληνικά «Σταυρός των Αγιασμάτων», δεν γνωρίζω γιατί και δεν μπόρεσα να ανακαλύψω. Νομίζω ότι προέρχεται από το γεγονός ότι αυτός είναι αφιερωμένος στον Σταυρό, που έχει τη δύναμη να μετατρέπει το νερό σε αγίασμα. Ίσως να ονομάζεται έτσι από τις πηγές που υπάρχουν εκεί. Οι Έλληνες τις ονομάζουν «αγιάσματα».
Εικονική περιήγηση 360°
«Το παλαιότερο ίσως ολοκληρωμένο εικονογραφικό σύνολο της ιστορίας στην Ορθόδοξη Ανατολή, είναι οι τοιχογραφίες στο ναό του Τιμίου Σταυρού στο Αγιασμάτι της Κύπρου, που υπογράφει ο ζωγράφος Φίλιππος Γούλ, και χρονολογούνται το 1494.
Η παραλλαγή στις τοιχογραφίες της Κύπρου, μέσα από 16 επεισόδια, συνδέει τον Σταυρό με το θαυματουργό ραβδί του Μωυσή, ως σύμβολο σωτηρίας, διηγείται τις πασίγνωστες σκηνές με τον Κωνσταντίνο και την Ελένη, την εύρεση των καρφιών του Χριστού και κλείνει με την Ύψωσή του. Τόσο στην Ανατολή όσο και στη Δύση, τα βασικά πρόσωπα και γεγονότα της Ιστορίας του Σταυρού παραμένουν σχεδόν ίδια, όπως και η συμβολική σύνδεση με επεισόδια από την Παλαιά Διαθήκη».
«Η ιστορία του "Τιμίου Σταυρού" στην Ανατολή: Μία σπάνια απεικόνιση στην Κύπρο», στο: Στ. Θ. Χονδρογιάννης (επιμ.), Έργα τέχνης από το Λούβρο στη Θεσσαλονίκη. Η λειψανοθήκη του «Αληθούς Σταυρού». Κατάλογος Έκθεσης, Θεσσαλονίκη 2012, σ. 106.
